Mag je zout toevoegen aan vijverwater?

Het is niet aangewezen zout aan de vijver toe te voegen. Zout heeft meer nadelen dan voordelen en wordt vooral gebruikt bij zieke vissen in een afzonderlijk bad geplaatst (dus niet in de vijver) om hen te helpen met hun osmoseregeling.

Zeevissen leven in water dat zouter is dan hun eigen lichaamsvocht. Het zoute water onttrekt via de kieuwen en de huid continu water aan de vis. Zeevissen moeten daarom continu water drinken en zo weinig mogelijk urine uitscheiden om dit verlies aan water te compenseren. Het opgenomen zout scheiden zij voornamelijk actief uit via hun kieuwen.

Bij zoetwatervissen is het net andersom: door de kieuwen krijgen zij permanent water binnen, omdat hun bloed zouter is dan het omringende zoete water. Zoetwatervissen scheiden dus continu verdunde urine uit om dit teveel aan water weer kwijt te raken. Ook nemen zij actief zouten op via de kieuwen, omdat zij een deel van de in het lichaam vereiste zouten verliezen via hun urine.
In een stressvolle ziektesituatie heeft het lichaam echter alle beschikbare energie nodig om mogelijke besmettingen af te weren. Voegt men dus zout toe aan het water, dan worden de verschillen in zoutconcentraties binnen en buiten het vissenlichaam geringer, waardoor de vis minder energie nodig heeft om zijn osmotische regulatie gaande te houden. De daardoor vrijgekomen energie kan het dier vervolgens gebruiken om de ziekte te bestrijden. Zout is in dit geval dus geen medicijn, maar een hulpmiddel voor de vissen om meer energie over te houden om de ziekte te kunnen bestrijden.

Om die reden wordt zout soms toegevoegd aan bepaalde aquaria. Een veilige en effectieve concentratie ligt bij ongeveer 0.2%, wat neerkomt op 200 gram zout per 100 liter aquariumwater. Het is geweten dat een aantal aquariumplanten deze concentratie zonder problemen verdragen.

Bij tuinvijvers is het gebruik van zout minder aangewezen omdat zout een slechte tot zeer slechte invloed heeft op de meeste vijverplanten en op de filterwerking. Wanneer er clinoptiloliet filtermineraal (Clinopti Plus) in de vijver of filter gebruikt wordt dan mag je absoluut geen zout aan de vijver worden toevoegen. Het zout gaat immers in competitie met de op het mineraal geadsorbeerde ammonium zodat dit plots vrijkomt in het water en voor problemen gaat zorgen.

Wanneer je een zoutbehandeling wilt gebruiken, dan is het dus verstandig de zieke vissen uit de vijver te vangen en ze in een apart bad met zout te plaatsen. In dit geval kunnen ook hogere zoutconcentraties gebruikt worden op voorwaarde dat de behandeling kortstondig is.