Wadi

Een wadi in de tuin

Het klimaat verandert, we zien grotere variaties in temperatuur en neerslag, we worden geconfronteerd met grotere extremen. De voorbije jaren was er duidelijk een tekort aan drinkwater… en de watertafels raken niet meer echt bijgevuld. Een belangrijke oorzaak hier in onze streken is de (te) veel aanwezige bestrating/verharding waardoor regenwater veel te snel afgevoerd wordt en niet rustig in de grond kan sijpelen.

De openbare instanties beginnen stilaan in actie te komen… maar ook als particulier kan men een belangrijk steentje bijdragen door zelf een wadi aan te leggen.

Wat is een wadi?

Wadi is eigenlijk een Arabisch woord en heeft meerdere definities, van vallei over meestal droge rivierbedding in de woestijn tot vijver met wisselende waterstand. In het Nederlands is het ook een letterwoord voor Water Afvoer Drainage Infiltratie. In Nederland en België wordt met wadi dus meestal een bufferings- infiltratievoorziening bedoeld, gevuld door hemelwater.

Bij een ‘moderne wadi’ worden straten en daken afgekoppeld van de riolering. Het hemelwater dat op deze verharde oppervlakken valt, wordt via een regenwaterriolering afgevoerd naar een wadi waar het kan infiltreren in de bodem, of vertraagd kan worden afgevoerd naar oppervlaktewater. Op deze manier wordt voorkomen dat proper hemelwater naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie gaat en… ondertussen wordt het grondwater echt aangevuld.

Het ‘vijverdeel’ van de wadi dient als extra volume en zorgt voor lokale reiniging van het water door de actie van micro-organismen en planten.

Wat kan men zelf doen?

Bij nieuwbouw of grondige renovatie laat je best geen hemelwater nutteloos verloren gaan. De dakbedekking bestaat uit milieuvriendelijke inerte EPDM, de ondergrondse regenwatertank is groot en ligt niet te diep in de grond. He water van de overloop van de tank loopt in een vijver. De vijver loopt over in een zinkput.

Bij een bestaande situatie plaats je een bovengrondse regenton. Deze loopt over in een vijver. De vijver heeft loopt over in een infiltratiezone.

De infiltratiezone/zinkput worden best aangelegd op een plaats die wat verwijdert ligt van de gebouwen. Hij bevindt zich op uw eigen grondstuk. Bij plaatsgebrek kan ook de zone onder en / of rond de vijver gebruikt worden voor infiltratie. Dan is het belangrijk het naar boven drukken van de folie te voorkomen door hem over het gans oppervlak te verzwaren met rolkeien of kiezel.

Maak als het kan de vijver diep genoeg (80 – 100 cm), dat maakt hem stabieler en veiliger voor het waterleven. Zorg best voor minstens één zacht hellende zijde.

Wisselende waterstanden

De vijver zal onderhevig zijn aan wisselende waterstanden, dus hij wordt zo opgevat dat hij esthetisch en biologisch in orde blijft.

Rolkeien zorgen voor de overgang van water naar land zodat de waterdichting ook bij lage waterstand niet of nauwelijks zichtbaar is. De juiste plantenkeuze zorgt ervoor dat het geheel ook attractief tijdens drogere periodes.

Wisselende waterstanden zijn ook in de vrije natuur eerder regel dan uitzondering. Veel moerasplanten zijn daaraan aangepast en kunnen zowel in (redelijk) diep water groeien als in drogere omstandigheden.

Drijfplanten en drijfbladplanten beschermen de vijver tegen teveel zoninstraling in de zomer en verminderen de waterverdamping aanzienlijk.

Tijdens zeer droge periodes kan men water gebruiken uit de regenwatertank of -ton om het vijvertje wat aan te vullen zodat de levende have beschermd blijft tegen uitdrogen.

Visueel mooi en weinig onderhoud

Verkoelend effect

Trekt dieren aan en interessant voor kinderen

Een thuis voor bedreigde dieren en planten

Vulsystemen en regenwater- schuttingen

Er bestaan verschillende handige systemen bedoeld voor regenwatertonnen waarmee vuil zoals bladeren afgescheiden worden en waarmee het overlopen van de ton wordt vermeden. Het water kan ook rechtstreeks naar de overloopvijver geleid worden. Men kan een vulautomaat gebruiken of het manueel doen.

Een regenwaterschutting: is een regenwateropvang in de vorm van een schutting. In functie van hoogte, lengte en breedte kunnen ze honderden liters water bevatten. Er bestaan ook modulaire systemen die aan elkaar kunnen gekoppeld worden.

Planten speciaal geschikt voor wadi’s

Meerdere plantengroepen zijn geschikt voor de beplanting, van waterplanten tot tuinplanten. Een aantal ervan kunnen grote verschillen in waterstand aan.

HOOG OPGAAND: Lythrum (kattestaart), Filipendula (koningin der weiden), Persicaria bistorta (adderortel), Lysimachia (wederik), Cardamine pratensis (pinksterbloem), Iris pseudoacorus (gele lis),

LAAG BLIJVEND: Ajuga reptens (kruipend zenegroen), Veronica beccabunga (beekpunge), Lysimachia nummularia (penningkruid), Myosotis (vergeet-mij-nietje), Veronica repens (kruipende ereprijs)

Dimensies van infiltratieoppervlak en regenwateropvang

Het infiltratieoppervlak moet minstens 4m² bedragen per 100m² bebouwde oppervlakte. De bebouwde oppervlakte is de totale som is van alle constructies op het perceel (huis, garage, tuinhuis, kippenhok,...)

Als het totale oppervlak 250m² is dan zal men dus moeten zorgen voor 10m² infiltratieoppervlak. De bodem van een infiltratiemedium mag men niet meetellen als infiltratieoppervlak. Het zijn de zijkanten die tellen. Bij hoge grondwaterstand moet men het verschil nemen tussen bovenkant van het infiltratiemedium en de gemiddelde grondwaterstand.

Per vierkante meter bebouwde oppervlak moet men tegenwoordig een regenwatercapaciteit of regenbuffer voorzien van 50 liter (voorheen was dat 25 liter).

Bij hoge grondwatertafel en bij kleigronden is infiltratie minder evident.

Infiltratievoorzieningen voor regenwater zijn niet toegelaten op terreinen met grondvervuiling en in waterwingebieden zones I en II.